Uyarı: Aşağıdaki adımlar ürününüzün garanti dışı kalmasına neden olabilir, ayrıntılı bilgi için ürün teknik servisiyle irtibata geçiniz.
Evde, işte kullandığımız kişisel bilgisayarlarımızın imaj ve performanslarında kısa sürede çok hızlı bir ilerleme kaydedildi. Günlük işlerimizin ve ihtiyaçlarımızın da gelişen sistemlerle uyum içerisinde yükü oldukça arttı. Bilgisayar teknolojileri artan yükü karşılamak için ilerlemeye, günlük işlerimiz de evimize ulaşmış teknolojiyi zorlamaya devam edecek. Sonu keskin olmayan bu döngünün şu anki aşamasında sabit diskler artık bilgisayarları meydana getiren parçaların en zayıf halkaları hâline geldi. Bilgisayarın başında geçirdiği vakitte performans arayışında olan bireylerin edindiği yeni nesil işlemcili sistemler, koşarken sabit disklerin nefeslenmesini beklemek zorunda; her ne kadar yüksek depolama ihtiyacı doğuran sunucu hizmetleri gibi alanlar hâlâ onlara mecbur olsa da.
Edindiği bilgisayardan belirli bir performans beklentisi içerisinde olan bendeniz de bilgisayarlarda gözle görülür hız artışı yakalayabilmek için bu ara sıkça başvurulan bir yöntem kullandım, sabit diskimi bir SSD(solid state drive-katı hâl sürücüsü) ile değiştirdim. Konuya fazla ilgi duymasanız bile ikisi arasındaki farkları yüzeysel bir şekilde internet üzerinden taramanızı tavsiye ederim.
Bilgisayarım Asus N550JK-CN167D, içerisinde 1,5 TB kapasiteli 5400 rpm devirli bir sabit disk ile geldi. Kağıt üzerinde bilgisayar oldukça iyi bir donanıma sahip olsa da içerisindeki sabit disk tek başına zorlu işlemleri karın ağrısı hâline getirebilir. Elimde ise daha önce bu bilgisayara takmak için satın aldığımSanDisk Ultra Plus SATA SSD bulunmakta, kapasitesi 256 GB. Genellikle sabit disk ile SSD arasında kapasite üzerinden ikilem yaşanır. Sabit diskler yavaş ancak yüksek kapasiteli ve ucuzdur; katı hâl sürücüleri çok hızlıdır ancak düşük kapasiteli ve pahalıdır. Bu yazıyı yazdığım tarihlerde dizüstü bilgisayarlarla uyumlu 1 TB kapasiteli bir sabit diski 160 TL’ye alabilecekken, dörtte biri (256 GB) kapasiteli bir SSD’yi kampanyaları takip ederek ancak 330 TL gibi bir fiyata edinebiliyorsunuz. Fiyat ve performansı en iyi dengeleyen çözüm sistem dosyalarınızı taşıyabilecek kapasitede bir SSD edinip verilerinizi sabit diskte barındırmak. Bunu masaüstü bilgisayarlarda kolaylıkla yapabilirsiniz. Dizüstü bilgisayarlarda optik sürücü yuvasına sabit diski aparatlar yardımıyla yerleştirmek zorunda kalabilirsiniz veya verilerinizi taşınabilir disklerde taşıyabilirsiniz. Yine de özellikle yeni işletim sistemlerinin kapasite konusundaki açlıkta sınır tanımadıklarını ve piyasadaki en düşük kapasiteli SSD’lerin fiyatlarını hesaba katarsak maliyetiniz 100 TL’yi aşacaktır. Paranıza biraz daha kıyarak sabit disk ve SSD yapılarını aynı anda içeren bir hibrit disk de satın alabilirsiniz, montaj konusunda işinizi kolaylaştıracaktır. Tüm potansiyel masraflara hazırlıklı olun.
Böyle konularda en verimli ve hızlı bilgi aktarım yolu video ancak yine de mümkün olduğunca görsel destek sağlamaya ve giriş seviyesi kullanıcılara hitap edebilmeye çalışacağım. Farklı fotoğraflardaki farklı ışık ağırlıkları ve bazı netlik bozuklukları montaj işini farkında olmadan tam güneşin batma vaktine denk getirmemizden ve elektrik kesintisi yüzünden fener kullanmamızdan kaynaklanmakta. Videolarda birkaç dakika tutan söküm takım işlemi fotoğraf çekerek biraz zaman alabiliyor.
1. Öncelikle gerekli ekipmanı edinmiş olmalısınız. Dizüstü bilgisayarınızın kasasını daha sonra da açabileceğinizi ve evdeki ufak tefek elektrik işlerinde de lazım olabileceğini düşünürsek bir hassas tornavida takımı edinmenizde fayda var. Tekzen, Koçtaş, Bauhaus gibi yapı marketlerden pek çok işinizi görecek bir takımı 10-15 TL civarı bir fiyata edinebilir veya size yakın daha küçük bir esnaftan bulabilirsiniz. Edineceğiniz takımın içerisinde yıldız uçların ve T5 torks ucun da bulunduğundan emin olun, çünkü söküm takım işlemlerinde bize lazım olan bu. Aradığınız torks ucun şekli şöyle:
2.Bilgisayarınız kasası açılmadan önce kapalı olmalı ve hiçbir güç kaynağına bağlı olmamalı. Genellikle tedbir amaçlı bataryanın da sökülmesi gerekir ancak Asus’un bu modelinde batarya kasaya gömülü olduğu için dokunmuyoruz, hasar verebilir ve garanti ile ilgili sıkıntılar yaşayabiliriz.
3. Dizüstü bilgisayarı kapalı konumdayken ekranı yere gelecek şekilde çok sert olmayan ama düzgün bir yüzeye yatay yerleştiriyoruz. Üzerine örtü serilmiş bir masa bu görevi yerine getirecektir.
4. Asus N500JK kasasının arka kapağı ince metalden ve tek parça hâlinde. Bu nedenle bellek ve sabit disk yuvaları için ayrı kapak barındıran kasalar kadar kolay olmayacak işimiz, yine de diğer pek çok modele göre kolay sayılır. Aşağıdaki fotoğrafta yerleri belirtilen vidaları sökmemiz gerekiyor. Bazı bilgisayarlarda optik sürücüyü veya sabit diski dışarıdan sabitleyen vidalar diğerlerinden biraz daha farklı olabiliyor ancak bunda bir fark göremedik. Yine de vidaları sökme ve bir kenara yerleştirme işlemini yaparken belirli bir noktadan başlayıp belirli bir sıraya göre gitmenizi öneririz, bu basit yöntem size en fazla fazladan birkaç saniyeye mal olur. Örneğin, “Sol alt köşedeki vidadan başladım ve saat yönünde tüm vidaları söktüm.” fena bir sıralama değil. Daha sonra yeniden takarken yine sol alt köşeden başlayıp saat yönünde devam edebilirsiniz. T5 torks uca ihtiyaç duyacağınızı belirtmiştik, vidaların yerinden çıktığı ana dikkat edin ve boşuna döndürmeye devam etmemeye çalışın.
5.Tüm vidaları söküp bir kenara koyduktan sonra sıra arka kapağı çıkarmaya geliyor. Arka kapak tek parça hâlinde demiştik, kapak kenarlardan klipslerle gövdeye bağlanmış, çıkarırken kaç tane olduklarını saymadık. Yapmanız gereken ince bir çıkıntı kullanarak(mesela hassas tornavida takımlarında mutlaka bulunan düz uçların en incesi) kapak ile gövde arasına girip nazikçe kaydırmak, klipsler yavaşça yerinden sökülecektir. Aynı işlemi eğer varsa tırnağınızla da yapabilirsiniz ancak dikkatli olun, sonraki görsellerde elimdeki yara bandından anlayabileceğiniz üzere kapak konserve kutusu gibi elinizi kesebilir 🙂 Ekranın gövdeye bağlandığı noktadaki klipsler biraz inatçı olabilir, bir şeyleri kırıp dökmemeye özen göstererek hafif zorlamaktan çekinmeyin. Sonrasında geriye kalan sadece kapağı kaldırmak.
6.Kapağı kaldırdığınızda karşımıza çıkan görüntü aşağıdaki gibi(başarılı bir yerleşim). Sol alt tarafta değiştirmeyi düşündüğümüz sabit diski ve onu kapatan parçayı kırmızı ile işaretliyoruz, daha sonra değiştirme ihtimaline karşı bellekleri de mavi ile işaretliyoruz ve cebe atıyoruz 🙂
7.Sabit diski kapatan metal parçayı ana gövdeye sabitleyen 4 tane vida bulunmakta, aşağıdaki görselde işaretli. Uygun bir yıldız tornavida ile bu vidaları söküp kaybetmeyecek şekilde bir kenara koyuyoruz.
8.Hâlâ sabit disk yuvasını kapatan parçayı çıkarmak için erken. Optik sürücüyü sabitleyen sarı ile işaretlediğimiz metal parça sabit disk korumasıyle bir kenarda örtüşüyor ve onu kaldırmamızı zorlaştırıyor, yapmamız gereken tek şey 2 vida daha sökmek.
9. Sıra geldi sabit diski örten metal parça ile sabit diski birbirine sabitleyen vidaları çıkarmaya. 4 adet vida sökmekten ibaret bu tekerlemeyi şöyle çözüyoruz:
10. Sabit diski örten parçayı aşağıdaki gibi kolayca üzerinden alabilirsiniz.
11. Aynı görsel üzerinde sağ tarafta sabit diskin SATA ve güç bağlantılarını görebilirsiniz. Sabit diski örten parçayı kaldırdıktan sonra bu bağlantıları da ayırmak zorundayız. Aşağıda sarı ile gösterdiğim hat ayrılma hattı, bu hattın sağında ve solunda kalan kısımların bütünlüğünün bozulmaması için elinizden geleni yapın, meydana gelecek ufak bir kaza başınızı çok ağrıtır. Bağlantıları ayırırken (metal parçayı kaldırdığımızı varsayın) bir elinizle 1 ve 2 numara ile gösterdiğimiz yerlerden parmaklarınızla veya tırnaklarınızla kavrayın, diğer elinizle sabit diski sağa sola hafif hafif oynatarak çekin. Muhtemelen zorlanacaksınız, biraz kuvvet uygulamaktan çekinmeyin.
12.Hem sabit disk hem de satın aldığım SSD 2,5 inç boyutunda olsa da yan yana yerleştirildiklerinde aralarındaki yükseklik farkını kolayca ayırt edebilirsiniz:
Bu yükseklik farkının giderilebilmesi için satın aldığım SSD’nin yanında bir adet ayırıcı dolgu sünger gönderilmiş, üzerindeki yapışkanları çıkarıyoruz:
Görseldeki şekilde yapıştırıldığında aradaki yükseklik farkının ortadan kalktığını görebilirsiniz:
Bu şekilde aslında SSD’yi yuvaya ve kendisini örten metal parçaya sabitlemeye uygun hâle getiriyoruz, dolguyla beraber vida yuvaları ve delikleri örtüşüyor.
13.Katı hal sürücümüzü aşağıdaki yönde daha önce boşalttığımız yuvaya yerleştiriyoruz:
14.Sabit disk yuvasını örten metal parçayı SSD’mizin üzerine kapatıyoruz:
15.Daha sonra sırasıyla 9, 8 ve 7. adımdaki işlemleri geri alıyor ve vidaları yerlerine takıyoruz. Hangi vidanın nereye ait olduğunu daha önce yaptığımız sınıflandırma ve sıralama işlemleriyle kolayca buluyoruz. Vidaları takarken adım atlamamaya ve boşa döndürmemeye dikkat ediyoruz:
16.Arka kapağı kapatmadan önce gövdeyi hafifçe kaldırıyoruz ve bilgisayarı açıyoruz. Açılır açılmaz gerekli tuşa basarak ayarlara geçiyor ve “Boot” menüsündeki sürücülerden gerçekleştirdiğimiz montajın başarısını kontrol ediyoruz:
Başarısız ise bağlantıları kontrol ediyoruz.
17.Arka kapağı da yerine oturtuyor ve klipslerden o malum sesi duyup hepsinin yerine oturduğundan emin oluyoruz. 4. adımdaki vida sökme işlemlerini geri alıyoruz:
Dizüstü bilgisayarınız yeni SSD’niz ile kullanıma hazır. İçerisine bir işletim sistemi yüklerken eğer DVD yerine USB bellek kullanırsanız oldukça hızlı gerçekleşen biçimlendirme ve yükleme işlemlerini gözlemleyebilirsiniz. İşletim sistemini kurduktan sonraki açılışlarda ise birkaç saniyede bilgisayarınız tamamen hazır hâle gelecektir.
Bilgisayarınızdan çıkardığınız sabit disk eğer kullanılamaz hâldeyse doğru şekilde kurtulmaya çalışın. Kullanılır hâlde ise sabit diskiniz için bir kasa edinebilir ve taşınabilir disk olarak kullanabilirsiniz. Eğer kullanmayacaksanız kullanacak birileri elbet vardır, verebilir veya satabilirsiniz ancak içindeki verileri tamamen sildiğinizden emin olun, hatta mümkünse biçimlendirin.
Sürece doğrudan destek veren ve pek çok yardımı dokunan Alperen‘e ve ışık desteğinden ötürü babama teşekkür ediyorum 😀
Ayrıca şu yazı optik sürücü yuvası için de bir şeyler düşünenlere, bir de sevip de kavuşamayanlara gelsin:
Asus N550JK Dizüstü Bilgisayarda DVD Yuvasına Sabit Disk Takma
Kolay gelsin 
